Een mens kan de mond vol hebben over hoe anderen het best kunnen sterven. Je kan jaren aan een stuk blijven beweren dat sommige mensen teveel afzien, dat het beter is om die mensen niet nodeloos te laten lijden, dat het allemaal menswaardig moet blijven, … Vaak zeg je dat omdat je het er zelf moeilijk mee hebt om mensen te zien lijden. Omdat je je zo machteloos voelt, omdat je gewoon bent om over zoveel controle te hebben, dat je er niet mee kan omgaan dat je zoiets fundamenteels niet eens kan controleren. Dat je toeschouwer bent van een vertrek, een wegtrekken, een gaan. Een afscheid zonder weerzien.

Je kan blijven palaveren over wat het beste is, dat jij wel zal zorgen dat het niet zo ver moet komen als je zelf ooit in zo’n situatie zit. Dat het maar goed is dat er euthanasie bestaat, dat iedereen dat voor zich moet beslissen. En zo kan je een hele middag kwebbelen en tetteren. Inhoudsloos tetteren en je eigen mening verkondigen.

Mijn mening, al te vaak en al te veel emotioneel onderbouwd, is goed voor een ander, merk ik nu. Ik ben niet zo progressief als het gaat over mijn eigen mémé. Ik weet: het is beter dat ze enkel nog vocht krijgt, ze krijgt het trouwens toch maar half binnen, alhoewel ze gretig haar mond opent als je met de beker dichterbij komt. Het is beter dat ze geen pralines meer krijgt van mijn pépé, alhoewel hij nu ook op zoek zal moeten gaan naar een andere manier om zijn liefde te tonen. Het is beter dat ze verzadigd van het leven haar ogen kan sluiten, dat ze gaat voordat de pijn haar inhaalt, dat ze zich kan en mag overgeven en er geen strijd van moet maken, dat ze mag loslaten, als ze wil. Dat weet ik wel allemaal.

Ik denk: blijf nog even. Nog even, tot we klaar zijn voor iets waar je nooit klaar voor bent. Blijf dus nog maar even. Als het voor jou niet al te lastig is.